Aileler çoğu zaman bize başvurduklarında ergenlik dönemindeki çocuklarıyla iletişim kurmakta zorlandıklarından yakınıyorlar. “Nasıl söz dinletebiliriz,ne yaparsak bu çocuk düzelir” gibi birçok soru yöneltiyorlar.  Ergenlik dönemi bireyin yaşadığı ruhsal ve fiziksel birçok değişimden dolayı sıkıntılı bir süreçtir. Bu süreci yönetmekte ebeveynler de zaman zaman zorlanmaktadırlar ancak şunu hatırlamakta yarar var ki ; İletişim ancak karşılıklı akıcı hale getirilebilir. Ebeveynler, çocuklarının onları dinlemelerini istedikleri kadar kendileri de çocuklarını dinlemelidir. Aynı şekilde ergenlik dönemindeki çocuğunuzun duygularına ortak olmak için sizin de duygularınızı onunla paylaşıyor olmanız önemli bir kriterdir.

“Nasıl söz dinletebiliriz,ne yaparsak bu çocuk düzelir”

 Böyle bir soruyla karşılaştığımda  ergenlik dönemindeki çocuk sanki söz “dinletilmesi,eğitilmesi,dizgine getirilmesi” gereken bir kişiymiş gibi hissediyorum ve muhtemelen çocuğunuzda aynı duyguları hissettiği için bu iletişiminizi olumsuz etkiliyor.Halbuki karşınızdaki kişi de bir birey ve ebeveyn olarak ona söz dinletmeye çalışmaktan önce çocuğunuzun neye ihtiyacı olduğunu anlamak gerekiyor. Eğer parmak sallayan, katı kurallar koyan bir tutum içerisinde olursanız bu ergenlik döneminde olduça ters tepen bir durum haline gelir ve çatışmaları beraberinde getirir.

İlk hedefiniz çocuğunuzu anlamak olmalıdır.

“Böyle davrandıkça o kadar öfkeleniyorum ki, bu kadar saçma şeyleri neden denemek ister benim çocuğum anlamıyorum”

   Ergenlik dönemindeki genç duygularını inişli çıkışlı yaşarken kendisini dengeleyici,sakin bir ebeveyne ihtiyaç duyar. Çocuğunuz ne kadar yükselirse yükselsin sizin stabil şekilde kalıyor olmanız onu yatıştırır.Aksi halde sadece çatışma çıkar. Eğer çocuğunuzun o anki duygusuna dayanmakta zorlanıyorsanız oda değiştirin,sakinleşin ve konuşmaya öyle  devam edin.

“Ne söylesek kendi iyiliği için olduğunu bildiği halde inadına yapmıyor”

   Ergenlik dönemi aynı zamanda otoriteyle savaşma / güç mücadelesi dönemidir. Aslında bu çocuğunuzun sizinle bir derdi olup inatlaştığından değil, kendi kimliğini ortaya koymaya çalıştığı için kendi kararlarını vermek istediği bir süreçtir.  “yap,yapma” gibi söylemler inatlaşmaya yol açmaktadır. Bu dönemde kontrolü çocuğunuzda hissettirmek çok önemlidir.

“Bence böyle olması daha uygun ama sen bilirsin.. Bu davranışın böyle sonuçlar ortaya çıkarabilir ama çok denemek istiyorsan deneyimleyebilirsin… bu konu seçenek dahilinde değil ama sana bu konuda iki seçenek sunabilirim..” gibi kontrolü gence verici cümleler sağlıklı iletişim kurmanızı sağlayacaktır.

Sağlıklı İletişim için Üç Kural

1.Dinlemek dinlenilmek

   Ergenlik dönemindeki gencin en önemli ihtiyaçlarından biri ebeveynleri tarafından dinleniyor olmaktır.Kendisini rahatça ifade ediyor olmak genç için oldukça rahatlatıcıdır. Aynı zamanda sizi dinlesin istiyorsanız önce sizin çocuğunuzu dinliyor olmanız gerekir. Kızmadan,ne yapacağını söylemeden,sözünü kesmeden sadece dinleyin,bırakın size derdini anlatsın. 

İyi bir dinleyici olmak için, eleştiriden,yargılamadan,yönlendirmeden,lakap takmaktan,çözüm getirmekten,konuyu değiştirmekten uzak durmanız gerekir.

2.Anlamak anlaşılmak

  Ergeni anlıyor olmak ona hak veriyor olmanızı gerektirmez. Ebeveyn olarak doğruyu / yanlışı söylerken çatışmamak için ilk önce çocuğunuzu anlamanız gerekir. Anlaşıldığını hisseden ergenle uzlaşıya varmak çok daha kolay olacaktır. Gençler anlaşıldıklarını özellikle içinde bulundukları durum isimlendirildiğinde hissederler. “Arkadaşına gitmene izin vermediğim için bana öfkelisin.”  “Bu kadar sorumluluğun olması sana ağır geliyor olmalı” gibi yalın, sadece gencin yaşadığı durumu ifade edici cümleler oldukça yatıştırıcıdır.

3.Güven oluşturmak

  Ebeveynlerin en büyük korkusu ergenlik döneminde içe çekilen gencin iç dünyasını anlayamamaktır. “Acaba bir şey deniyor mu,nereye gitti,yalan mı söyledi” gibi birçok kaygı sebebiyle çocuklarına karşı daha sert,kuralcı ve denetleyici olabiliyorlar. Çocuğunuzun her şeyi sizinle paylaşabileceği güveni verdiğinizde, sürekli parmak sallayıcı ve otoriter olmadığınızda aslında sizinle birçok şeyi paylaştığını göreceksiniz. “Benimle her şeyi paylaşabilirsin.. hata yapabilirsin, o zaman farklı düşünmüş olabilirsin ama benimle paylaşırsan birlikte her şeyin çözümünü bulabiliriz, sana yardım edebilirim” gibi güven telkin edici konuşmalar yapmak önemlidir.