8 Öneriyle Mutlu Çocuk Yetiştirme Elbette ki anneler çocuklarının mutlu olmasını ister, ne var ki bazen çocuklarının mutlu olması için yapacakları şeyler konusunda tereddütte kalabilir ya da çocuğun ileriki hayatında yaşamını zorlaştıracak bazı alışkanlıklar elde etmesine istemeden olanak tanıyabilirler. Nedir bir çocuğun ihtiyacı? Bir çocuk nasıl mutlu olur? Her istediği oyuncağı alarak mı, istediği yemeği yaparak mı yahut onun adına her şeyi önceden planlayıp kendimizce konfor alanı yaratmaya çalıştığımızda mı? Beslenme,barınma ve güvenlik gibi en temel ihtiyaçların karşılandığını varsayarak bir kenara bırakıp çocuğun mutlu olması için nelere dikkat etmeliyiz hadi bir göz atalım.. İLGİ GÖSTERMEK Çocuklar dünyayı önce anneleriyle daha sonra babaları ve geriye kalan aile üyeleriyle tanımaya başlarlar. Okul çağına gelene kadar hayatlarında çok az kişi bulunur ve bu kişiler çocuk için hayati önem taşır dolayısıyla annesiyle babasıyla oynadığı oyunlar,şakalaşmalar,birlikte aktivitelerde bulunmak,kitap okumak gibi eylemler çocuğu değerli hissettirir. KEŞFE SAYGI DUYMAK Çocuklar kendi kendilerine birçok oyun kurmayı deneyebilir,her şeyi ellerine almak,dokunmak isteyebilir,birçok soru sorabilir ya da denemek isteyebilirler. Bazen anne babalar sabırsız olduklarında çocuklarının işini kolaylaştırmak adına onlara yardım ederler ancak bu durumlarda çocuğun keşfi yarım kalır çünkü onun adına anne-babası keşfedilecek şeyi önüne sermiştir. Burada aslında kendi kendine bir şeyi keşfetmesi engellenmiş olacağı gibi çocuğun keşiften duyacağı heyecanda azalır. SEÇENEK SUNMAK Genelde yapılan en büyük hata,çocuk adına her şeyi karar vererek çocuğun hayatında bir kontrol kurmaktır ancak çocuğun kendi hayatını kontrol edebileceğini bilmesi,istediği şeyi seçip istemediğini reddetmesi gibi bir olanak tanındığında kendini değerli ve kontrol sahibi gibi hisseder. Bu da onu mutlu ve kendine güvenli yapar. Buradaki önemli nokta anne-baba olarak seçenek tanınacak durumların belirlenmesine karar vermektir.Örneğin, çocuk okuldan geldi ve yarına yapması gereken bir ödevi var ancak hiçbir şekilde ödev yapmak istemiyor. Çocuğunuza sunacağınız seçenek şu olabilir; Ödevini istersen hemen yapıp bitirebilirsin istersen bir şeyler atıştırıp kafanı dağıtabilir ve öyle yapabilirsin. Burada çocuğa hem ödev yapmayı zorunlu hale getirmemiş oluyorsunuz hem de ona hayatı ile ilgili kontrol edebileceği bir seçenek sunmuş oluyorsunuz.İşler çatışmaya girmeden daha kolay bir hale geliyor. SINIRLARI BELİRLEMEK Çocuğun gerek güvenlik açısından gerek sağlık açısından gerek bazı ahlaki değerleri içselleştirmesi açısından kurallara ihtiyacı vardır.Çocuklar tamamen kendi istediklerine odaklı olduklarından bazı açılardan sınır koymak çocuğa faydalı olacaktır çünkü çocuk,kendisi için neyin doğru neyin yanlış olduğuna henüz karar veremez ve makul ölçülerle sınırları bilmeye ihtiyacı vardır. TAKDİR ETMEK Takdir aslında görülmekle ilgilidir. Seni görüyorum,ne yaptığının farkındayım,çabanı onaylıyorum demektir. “Ne güzel kendi kendine oynuyorsun” , “ Bu sınav için çok emek sarf ettin” gibi onaylayıcı cümleler çocuğun motivasyonunu,kendine olan iyi algısını geliştirir. Bir şeyi başarma arzusu varsa onun için daha çok çabalar.Takdir edersen en önemli iki detay ise, sonucu değil çabayı takdir etmek ve sürekli her şeyi takdir etmemektir. RUTİN OLUŞTURMAK Tüm çocuklar aslında rutini sever.Gün içinde neler olacağını bilmek,ne zaman kalkacağını ne zaman hazırlanıp ödev yapacağını ne zaman uyuyacağını bilmek çocukları rahatlatır çünkü beklenmedik bir şeyler karşılaşma olasılığı azdır ve neler olacağını önceden bilmek büyük bir rahatlık yaratır. En sevilmeyen aktivitelerin,en sevilmeyen yemeklerin bile bir planı yapılması durumunda çocuğun buna ayak uydurması kolaylaşır. Örneğin perşembe akşamları sebze günüdür,okuldan geldikten sonra ödevler yapılır,saat dokuzda yatakta olunur gibi açık kurallar çocuğu rahatlatır. ANLAŞILMAK Çocuklar ne hissettiklerini,neye ihtiyaçları olduklarını tam olarak ifade edemeyebilirler.Bu gibi durumlarda anne ve babaların hassas davranıp çocuğu anlamaya çalışması önemlidir.Bazen çok yoğun bir gününüzde evde çalışmak zorunda kaldığınızda yanınıza gelen dört yaşındaki kızınızın sürekli bağırıp elinizden kitabınızı almak istemesi üzerine ona;”şuan seninle vakit geçirmemi istiyorsun,ben de seninle çok zaman geçirmek istiyorum ama şuan çalışmak zorundayım.Sen şimdi içeri git ben de işimi bitirip yanına geleceğim.” dediğinizde çocuk anlaşıldığını hissettiği için yatışacak ve sizin gelmenizi bekleyecektir. Ancak burada sözünüzde durmanız çok önemlidir. UYKU DÜZENİNE DİKKAT ETMEK Uyku, bireyin duygu durumuyla yakından ilgilidir.Çocukların yaşına göre bir uyku düzeni planlayıp yeteri kadar uykusunu aldığından emin olmak,geceleri kesintisiz uyuyor olmalarına dikkat etmek önemlidir. Uyku düzensizliği yaşayan çocuklar sabahları kalkmakta zorlanacakları için güne keyifsiz başlayabilir,okula gitmek istemeyebilir ve bu döngü haline geldiğinde kronik huzursuzluk yaratabilir. Çocuğa kalktığı saate uygun yatma saati belirlemek,yatmadan önce tuvaletini yaptırmak,başucuna su koymak,yatmadan önce duş aldırmak,yaşına göre masal okumak ya da kendi seçeceği bir kitabı okumasını sağlamak gibi olanaklar sağlanabilir.